Βέρνη

(γερμ. Βern, γαλλ. Berne). Πόλη (122.500 κάτ. το 2000), πρωτεύουσα της Ελβετικής Ομοσπονδίας αλλά και του ομώνυμου καντονιού. Βρίσκεται στην κεντροδυτική Ελβετία, σε υψόμετρο 545 μ., στις όχθες του ποταμού Άαρ, στη διασταύρωση μεγάλων διεθνών συγκοινωνιακών οδών. Η Β. είναι έδρα των κυριότερων πολιτικών και διοικητικών οργάνων της χώρας, σημαντικών μορφωτικών ιδρυμάτων, μουσείων (ιστορικό, καλών τεχνών, φυσικής ιστορίας), διαφόρων διεθνών οργανώσεων (Παγκόσμια Ταχυδρομική Ένωση, Παγκόσμια Ένωση Συγκοινωνιών και Παγκόσμια Ένωση Πνευματικών Δικαιωμάτων). Η οικονομική ζωή της πόλης εξαρτάται εκτός από τους φυσικούς πόρους του καντονιού και από τη διπλή ιδιότητα που έχει, ως πρωτεύουσα της Ελβετίας και διεθνές κέντρο. Η Β. παρουσιάζει σημαντική εμπορική κίνηση στα είδη τροφίμων· η βιομηχανία της βρίσκεται σε συνεχή άνοδο, ιδιαίτερα στους τομείς της υφαντουργίας, της χρυσοχοΐας και της χαρτοποιίας, ενώ παράλληλα είναι κέντρο με μεγάλη τουριστική κίνηση. Ο παλαιός πυρήνας της πόλης, γραφικά συγκεντρωμένος πάνω σε ένα βραχώδες αντέρεισμα που περιβάλλεται από τις τρεις πλευρές από τον Άαρ, διατηρεί τη χαρακτηριστική μεσαιωνική του όψη. Σε αυτό το παλαιό τμήμα της πόλης βρίσκονται τα πιο σημαντικά μνημεία: ο καθεδρικός ναός νεογοτθικού ρυθμού (15ος και 16ος αι.), η γοτθική εκκλησία του Νίντεκ (15ος αι.), το Δημαρχείο (επίσης του 15ου αι.) και ο Πύργος του Ρολογιού. Η πόλη ιδρύθηκε το 1191 από τον Μπερτόλδο του Τσέρινγκεν και πήρε το όνομα του θρυλικού Γερμανού ήρωα Ντίτριχ φον Μπερν. Ελεύθερη πόλη με την επικυριαρχία του Ροδόλφου των Αψβούργων, ύστερα από μια περίοδο συμμαχίας με τους κόμητες της Σαβοΐας, κατόρθωσε να εδραιώσει την ασφάλεια και την ανεξαρτησία της. Το 1353, έγινε μέλος της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και το 1848 πρωτεύουσά της. Β., καντόνι. Το καντόνι της Β. είναι από τα μεγαλύτερα της Ελβετίας σε έκταση και πληθυσμό (5.961 τ. χλμ., 943.700 κάτ. το 2000). Εκτείνεται από τα ΒΔ προς τα ΝΑ, από τα γαλλικά σύνορα έως το Βαλέ, είναι ορεινό στα ΒΔ (Ιούρας) και στα ΝΑ (Όμπερλαντ), πεδινό ή κυματοειδές στο κεντρικό του τμήμα, στην περιοχή του ελβετικού υψιπέδου (Μίτελαντ). Τα βουνά, οι λόφοι και οι λίμνες του (λίμνη του Μπριέντς, της Τουν και της Μπιέλ) είναι από τα πιο υποβλητικά τοπία όλης της Ελβετίας. Μετά την πρωτεύουσα, σημαντικότερα αστικά κέντρα του καντονιού είναι η Μπιέλ (49.000 κάτ.) βιομηχανική πόλη με σύγχρονη εμφάνιση, αλλά και με ένα τμήμα που έχει μείνει σχεδόν αμετάβλητο, και η Τουν (40.000 κάτ.), τουριστικό κέντρο με πολλά μνημεία. Στον Βερνικό Ιούρα βρίσκονται οι μικρές γραφικές πολίχνες Ποραντρί (7.000 κάτ.) με το επιβλητικό κάστρο της, Ντελεμόν (10.000 κάτ.), Σεν-Ιμιέ (6.000 κάτ.) και Ταβάν (4.000 κάτ.), γνωστές για τις βιομηχανίες ρολογιών. Στο ελβετικό υψίπεδο βρίσκονται το υφαντουργικό κέντρο του Μπρούργκντορφ (14.500 κάτ.) και το Λάνγκναου (10.000 κάτ.) στο Έμενταλ. Γνωστές τουριστικές τοποθεσίες είναι τέλος το Σπιτς (8.000 κάτ.) με αρχαίο κάστρο και μια εκκλησία του 11ου αι., το Ίντερλακεν (5.000 κάτ.) σε υπέροχη πανοραμική θέση, το Μπριέντς (3.000 κάτ.) στην ομώνυμη λίμνη και στο ψηλότερο τμήμα του Όμπερλαντ, το Γκρίντεβαλντ, το Βένγκεν, το Μίρεν, το Κάντερστεγκ, το Άντελμποντεν και το Γκστάαντ. Η κορυφή Γιούνγκφραου στο ελβετικό καντόνι της Βέρνης (φωτ. Ελβετικού Τουρισμού). Μερική άποψη της κωμόπολης Σπιτς, γνωστής τουριστικής τοποθεσίας στο καντόνι της Βέρνης, με αρχαίο κάστρο και μία εκκλησία του 11ου αι. Ένας γραφικός δρόμος της Βέρνης.